Ανδρέας Λόντος

Ο Ανδρέας Λόντος (1937-2016), μηχανολόγος, εργάστηκε ως προϊστάμενος του  Συνεργείου-Μηχανουργείου στα μέσα της δεκαετίας ’60.

ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΔΡΕΑ ΛΟΝΤΟ
(του ομότιμου καθηγητή ΕΜΠ Κώστα Παναγόπουλου)

«Ξεχώριζε όχι μόνο με τους τρόπους του αλλά και με την αλήθεια του.
Για τον Ανδρέα η αλήθεια δεν ήταν μόνο θέμα προθέσεων αλλά και θέμα γνώσεων, καλλιέργειας και αγωγής. Τον έκαναν έξαλλο οι άνθρωποι των αγαθών προθέσεων χωρίς αντίκρισμα, χωρίς την οδύνη της επαφής με την πραγματικότητα.
Δεν φρόντιζε το εαυτό του.
Δεν ήταν εαυτούλης, δεν καταλάβαινε από στέρηση, δεν ήταν παραπονούμενος, δεν ζητούσε.
Από μια άλλη μεριά νοιαζότανε πολύ τον εαυτό του, ήθελε να είναι αληθινός, αυθεντικός. Δεν μπορούσε με τίποτα να δεχτεί το κοινωνικό ψεύδος
Aγωνίστηκε με όλη του την δύναμη και με χιούμορ να αποκρούσει την αδράνεια, την μιζέρια και την κακομοιριά, τις λαϊκίζουσες συμπεριφορές.
Aκριβώς και για τον λόγο αυτό στάθηκε ήπιος, σοβαρός, διαλεκτικός, δεκτικός, πολυδιάστατος στην κοινωνική του συμπεριφορά.
Eίχε το ταλέντο να συγκρατεί μαζί τα ανόμοια. Nα κατασκευάζει αρθρώσεις, σχέσεις ανάμεσά μας, να μας φέρνει κοντά σε άλλους.
Η σκέψη του Ανδρέα και η συζήτηση μαζί του ήταν μια συνεχής μετακίνηση προς την ουσία των πραγμάτων. Και όταν την προσέγγιζε φαινότανε πως άλλαζαν τα ίδια τα πράγματα, από μόνα τους. Από το σημείο αυτό και πέρα άρχιζε η δουλειά του, το πραγματικό του επάγγελμά.
Ο Ανδρέας Λόντος ήταν επαγγελματίας σχεδιαστής. Ξεκινούσε από μια ουσία, ένα κανόνα, μια ιδέα και σχεδίαζε πράγματα. Στις πιο λεπτές ιδέες, στις πιο λεπτές έννοιες, στα πιο λεπτά νοήματα έβλεπε το «σώμα» τους, το μελλοντικό τους υλικό ανάπτυγμα, το νόημα μιας συγκεκριμένης παραγωγής.
Με την άνεση με την οποία σχεδίαζε μια πολυθρόνα για το καθιστικό της Μυκόνου με την ίδια άνεση σχεδίαζε και ένα σύγχρονο, λειτουργικά καινοτομικό, οπλικό σύστημα.
Και αυτά τα ’κανε πράξη.
Λέμε βέβαια με άνεση. Έτσι φαινότανε σε μας, έτσι μας άφηνε να καταλάβουμε.
Για να καταλάβουμε τον άνθρωπο αυτό, θα πρέπει να αποδεχθούμε ότι κάτω από αυτή την φαινομενική άνεση κρύβονταν μεγάλες συγκρούσεις, με τους συνεργάτες του αλλά και με τον εαυτό του, που ο ίδιος τις έκρυβε. Κυρίαρχη σύγκρουση ήταν εκείνη η οποία αναδύεται όταν φεύγουμε από τις σκέψεις μας για να πάμε στα πράγματα, στη πραγματικότητα που μας φτιάχνει τη ζωή.
Συνεσταλμένος, σεμνός και ουσιαστικός, ένας άνθρωπος που σου μετέδιδε την αίσθηση την άνεσης χωρίς να σε αφήνει ποτέ να καταλάβεις πόσο του κόστιζε. Γνήσιος μάστορας. Mε το μεγάλο χάρισμα να κρύβει τους μεγάλους εσωτερικούς του αγώνες για να είναι πάντοτε διαθέσιμος, απλός, σαφής μακριά από την οποιαδήποτε προσωπική προβολή.
Τις πανεπιστημιακές του σπουδές τις έκανε στη Γερμανία. Τις επιδόσεις του και τις διακρίσεις του, θα τις ζήλευαν όλοι οι ξένοι φοιτητές, που εκείνη την εποχή, σπούδαζαν στη Γερμανία. Ήταν ο αγαπημένος των καθηγητών και ταυτόχρονα εργαζόταν για τα έξοδά του. Όμως όλα αυτά τα αποσιωπούσε.
Θα μπορούσε να είναι μεγάλο στέλεχος στο χώρο της βιομηχανίας των κατασκευών. Εξ άλλου όταν του ζητήθηκε το έκανε, για κάποιο διάστημα. Προτίμησε όμως το βάθος και το μυστήριο των λεπτομερειών της καθημερινής πρακτικής. Και εκεί διέπρεψε. Δεν έβλεπε την ηθική στάση του μηχανικού ως συνέπεια σε κανόνες ή κώδικες, αλλά ως μια πάλη της σκέψης, της έμπνευσης, της πειθαρχίας να εξουδετερώσει τις σκοπιμότητες και τους παραλογισμούς.
Αλλά και στον έρωτα ήταν μοναδικός. Αγάπησε την Άννα ολοκληρωτικά, με όλη του την καρδιά, χωρίς επιφυλάξεις, χωρίς δεύτερες σκέψεις, αληθινός, γενναίος υποστηρικτής της συναισθηματικής του ζωής. Όταν βρισκόντουσαν οι δυο τους, σε κάποια έξοδο, σε κάποια παρέα, καλλιεργούσε ένα κλίμα τρυφερότητας ανάμεσά τους που τον έκανε ευτυχισμένο. Ήταν τόσο αληθινός που κάποιες φορές φαινόταν αδέξιος. Το καταλάβαινε, δεν πρόδιδε τον εαυτό του και το άντεχε.
Με τα παιδιά του ήταν και πατέρας και φίλος και σύντροφος. Παρά τον αποσπασματικό και ελλειπτικό του λόγο μιλούσε τρυφερά γεμάτος ικανοποίηση για τη σκέψη του Κωσταντίνου και το χαρακτήρα της Φλωράνς. Δεν θα ξεχάσω το τηλεφώνημα του, όταν μου ανήγγειλε την επικείμενη έλευση του νέου Γκολφίνου. Την τελευταία μεγάλη ευτυχία που του χάρισε η κόρη του. Λίγες μέρες πριν το θάνατό του, στο κρεββάτι του νοσοκομείου, μου έλεγε ότι το εγγονάκι του λειτουργεί σαν αλεξίπτωτο που κάνει ομαλή την πτώση του.
Κάποιες φορές μας έδινε την εντύπωση ότι έρχεται από το μέλλον, ότι μας έφερνε κοντά σε πράγματα και καταστάσεις που επρόκειτο να συναντήσουμε μελλοντικά. Έχει γίνει γνωστή σε πολλούς η συνάντηση, ένα βράδυ σπίτι του, όταν η χώρα ζούσε το δίλημμα να μπούμε ή όχι στην Ευρωπαϊκή Ένωση  και η συζήτηση έπαιρνε τις διαστάσεις ελληνικού πολιτικού τσακωμού, τότε ήρθε η περίφημη προφητική φράση του: “η Ελλάδα θα είναι ο τάφος της Ευρώπης, οι ευρωπαίοι, μας δέχονται αλλά, δεν μας έχουν καταλάβει, δεν ξέρουν τι τους περιμένει”.
Το πένθος μας για τον Ανδρέα είναι φροντίδα για το έργο του και το λόγο του. Είναι ο αγώνας μας να φυλάξουμε αυτό που χάνουμε.
Για το μέλλον δεν έχουμε άλλη λύση από το να θυμόμαστε τον λόγο του και τον τρόπο του. Ο Ανδρέας θα είναι πάντα μπροστά μας με το κύρος μιας αρχοντιάς που το κοινωνικό της σχήμα πεισματικά αρνιότανε.
Για τον Ανδρέα δεν υπήρξε ποτέ κενό ψυχής.
H ζωή έφερε έτσι τα πράγματα, ώστε φεύγοντας, να μας δείξει, όσο πιο τραγικά γίνεται, την ανελέητη άρθρωσή μας με τον θάνατο».

[του Κ. Παναγόπουλου, ομότιμου καθηγητή ΕΜΠ, στη μνήμη Ανδρέα Λόντου]